Demirkırat Belgeseli 9. Bölüm | Ada

Ünlü bir sözdür: “Süngüyle iktidara gelinir, ancak üstüne oturulmaz.” 27 Mayıs’ı gerçekleştiren örgüt, süngüyle iktidara gelmişti. Üstelik bu genç subaylar, o gece geleneksel emir komuta zincirini parçalayarak iktidara el koymuşlardı. Sabah olduğunda 10 yıllık bir DP dönemi kapanmış, ilk elde halkın desteği de kazanılmış ve yepyeni bir aşamaya gelinmişti. Şimdi, Türkiye’nin geleceğine damgasını vuracak günler […]

Demirkırat Belgeseli 8. Bölüm | Darbe

İktidar derin bir uykudayken ihtilalin beyin kadrosu, Harp Okulu’nda son hazırlıklarını tamamlıyordu, altı yıldır hazırlanılan ihtilale artık birkaç saat kalmıştı. Altı yıllık hazırlığa rağmen aslında elde hiçbir ciddi plan yoktu. Plansız, programsız tam bir gece baskını düzenlenecekti. Ordunun yönetim kademesi iktidar yanlısıydı. Bu nedenle müdahalenin emir komuta zinciri içinde gerçekleşmesi olanaksızdı. Bu, tabandan gelen bir […]

Demirkırat Belgeseli 4. Bölüm | İktidar

1950 baharı Türkiye’de çok partili rejimin de baharı oldu. Yeni bir 10 yıl, yeni bir rejim, yeni bir iktidar. Demokrasinin ilk sınavı başlıyordu. Tek parti döneminin Milli Şef’i Pembe Köşk’üne dönmüştü. Muhalefetin adresi belliydi artık. İktidara gelince… İktidar ilk günden üçlü bir sacayağı tarafından paylaşılmıştı: Meclis’te DP Grubu. Köşk’te Celal Bayar ve Başbakanlık’ta Adnan Menderes… […]

Demirkırat Belgeseli 3. Bölüm | Zafer

1950 yılı işte Türkiye için böyle bir dönüm noktasıydı. 27 yıllık bir iktidara karşı içten içe kaynayan bir toplumsal tepki, 1950 baharında patladı. Toplum, çeyrek yüzyıllık kabuğunu çatlattı. Hem de sokaklarda kan akıtarak değil, sandıklarda oy kullanarak. “Demirkırat” genel oyla şahlanmıştı. İşte bu yüzden 14 Mayıs 1950 seçimleri hep “Beyaz İhtilal” diye anıldı… Mehmet Ali […]

Demirkırat Belgeseli 2. Bölüm | Dövüş

Tam 23 yıllık tek parti döneminden sonra Türkiye 1946’da bir kez daha demokrasiyi denemeye karar verdi. O güne kadarki her denemede rejim altüst olmuş ve kısa zamanda vazgeçilmişti.Demokrasinin takvimi 7 Ocak 1946 Pazartesi sabahı işlemeye başladı. O gün Türk siyasi tarihinde bir dönüm noktası oldu. Türkiye Cumhuriyeti sabah tek partiyle uyandı, akşama, artık çok partiliydi…

Demirkırat Belgeseli 1. Bölüm | Şef | 32.Gün Arşivi

Türkiye’de bugün kanıksayarak yaşadığımız çok partili demokratik rejim aslında 23 yıllık bir mücadelenin ve arayışın ürünü. Cumhuriyet kuruluşundan 1946 yılına kadar tek partiden çok partiye geçiş için tam üç deneme yapıldı. Bunlardan ilki 1924’teydi. Ülkeyi yöneten Cumhuriyet Halk Fırkası’nın karşısına Terakkiperver Cumhuriyet fırkası çıktı. Ancak yeni bir cumhuriyetin sancılar içinde inşa edildiği bu dönem, muhalif […]